Okres grzewczy corocznie obfituje w zwiększoną liczbę pożarów budynków związanych z niewłaściwą eksploatacją lub wadami urządzeń i instalacji grzewczych. Wystarczy niewielkie niedopatrzenie, aby doszło do wybuchu pożaru lub zaczadzenia. Powszechnie uważa się, że najczęściej przyczyną tragedii są urządzenia grzewcze, tymczasem właściwie eksploatowane i regularnie konserwowane nie stanowią one zagrożenia dla użytkownika.
Najczęściej pożary tego typu powstają jako następstwo zapalenia się nagromadzonej nieusuwanej sadzy oraz nieszczelności przewodu kominowego.
Powstałe pożary i prowadzone kontrole potwierdzają zaniedbania w wykonywaniu przez właścicieli i zarządców obiektów budowlanych obowiązku badań sprawdzaniu stanu technicznego oraz usuwanie zanieczyszczeń z instalacji i przewodów.
Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006r. nr 156 poz. 1118 ze zm.) nakłada na właścicieli lub zarządców przeprowadzanie okresowej kontroli co najmniej 1 raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego instalacji przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) oraz instalacji gazowych w obiektach budowlanych.
przy użytkowaniu urządzeń grzewczych zasilanych prądem elektrycznym należy również pamiętać o obowiązkowych badaniach, – raz na 5 lat, instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.
§ 30 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80 poz.563) nakłada na właścicieli bądź zarządzających obiektami, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, obowiązek usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych z częstotliwością:
od palenisk opalanych paliwem stałym-co najmniej 4 razy w roku,
od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym-co najmniej 2 razy w roku,
od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych – co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej.
Zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych w w/w obiektach należy usuwać co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych. Powyższe obowiązki ciążą na właścicielu, zarządcy lub użytkowniku.
Brak nadzoru i późne zauważenie pożaru powoduje ofiary w ludziach oraz duże straty materialne, przy czym zaznaczyć należy, że najwięcej ofiar powstaje wskutek działania dymu i zawartego w nim trujących gazów pożarowych a zwłaszcza tlenku węgla (czadu).
podstawową zasadą jest przestrzeganie wymagań i zaleceń producenta opisanych w instrukcji danego urządzenia,
stały nadzór nad pracą urządzenia,
nie należy ustawiać elektrycznych urządzeń grzewczych bezpośrednio na podłożu palnym oraz w pobliżu materiałów łatwo zapalnych (mebli, firanek, itp.), zachowaj odległość minimum 0,5m;
należy chronić palne podłoże przed zapaleniem (np.: stosować niepalne podkładki pod gorącymi urządzeniami),
nie należy stosować naprawianych „watowanych” bezpieczników topikowych oraz bezpieczników o większej mocy niż wskazane,
nie wolno wykonywać prowizorycznych podłączeń elektrycznych i przerabiać stałych instalacji oraz przedłużaczy elektrycznych.
Podstawą bezpiecznego użytkowania urządzeń grzewczych jest przestrzeganie obowiązujących przepisów oraz wszystkich wymagań i zaleceń dotyczących użytkowania urządzeń grzewczych opisanych w instrukcjach
podstawową zasadą jest przestrzeganie wymagań i zaleceń producenta opisanych w instrukcji danego urządzenia,
wszystkie odbiorniki gazu powinny być utrzymane w czystości i dobrym stanie technicznym (pojawienie się sadzy, lub żółty płomień na palniku to oznaki wadliwego spalania gazu),
nie wolno zatykać przewodów wentylacyjnych – w prawidłowo działających urządzeniach gazowych, w przypadku braku odpowiedniej ilości powietrza, następuje niezupełne spalanie gazu i może powstać trujący, niewyczuwalny tlenek węgla (CO). Ponadto nadmierna zawartość w powietrzu produktów spalania gazu jest szkodliwa dla zdrowia,
nie należy ustawiać gazowych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów łatwo zapalnych (mebli, firanek itp.) – zachowaj odległość minimum 0,5m,
do zasilania urządzeń gazowych może być stosowany gaz płynny w butlach (propan-butan), pod warunkiem instalowania w jednym mieszkaniu, w warsztacie lub lokalu użytkowym nie więcej niż dwóch butli, przyłączonych do urządzeń gazowych, o zawartości gazu do 11kg każda,
nie należy przechowywać butli gazowych w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu (piwnicach i na klatkach schodowych), ponieważ gaz propan-butan jest gazem cięższym od powietrza i może zalegać w pomieszczeniu grożąc wybuchem.
Objawy zatrucia TLENKIEM WĘGLA u ludzi przejawiają się:
bólem lub zawrotami głowy,
zaburzeniami wzroku,
zakłóceniami rytmu serca i trudnościami w oddychaniu,
zabarwieniem skóry na jasnoczerwony kolor,
ogólnym osłabieniem i brakiem koncentracji.
W przypadku podejrzenia pojawienia się TLENKU WĘGLA w mieszkaniu należy:
otworzyć szeroko okna,
wyłączyć urządzenia gazowe,
wyjść z mieszkania,
niezwłocznie powiadomić służby ratownicze.